مروری بر اقتصاد سیاسی ایران در برنامه زنده اینستاگرامی - عباس آخوندی

وضعیت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ایران بیش از همیشه نگران کننده است. فقر بر گلوی طبقه های متوسط و پایین جامعه به شدت پنجه انداخته است. فقر هم امنیت ملی ایران را تهدید می‌کند و هم ایران فقیر امنیت منطقه را بر هم می زند. مساله‌های اقتصادی ایران شناخته شده هستند. اقتصاددانان راهکاری مناسبی پیشنهاد می‌کنند. لیکن اغلب توسط سیاستمداران پذیرفته نمی‌شود. ریشه مساله ایران در اقتصاد سیاسی است. غلبه ایدئولوژی‌های چپ و راست و ترکیب آنها با مفاهیم دینی در چارچوب حفظ منافع گروهی باعث این شده است که مفهوم ملت، هویت ملی و منافع ملی کاملا در حاشیه قرار گیرند. راهکار خروج از وضعیت فعلی را باید در بازخوانی ایده ایران جستجو کرد در انتخابات 92 و 96 برای خروج از وضعیت نابسامان کشور اصلاح‌طلبان تن به سازش‌ها و توافق‌هایی دادند که لزوما مطابق باورهای‌شان نبود. در انتخابات 1400 مبنا باید پافشاری بر اصالت مواضع، صداقت در موضع‌گیری و پذیرش مسئولیت اقدام‌ها باشد. در انتخابات 92 اصلاح‌طلبان هیچ راهبرد روشنی نداشتند. حضور مرحوم هاشمی رفسنجانی به صحنه انتخابات بر ابهام‌ها افزود. نکته مثبت رها نکردن صحنه پس از رد صلاحیت مرحوم هاشمی و اجماع بر سر یک نامزد در پایان کار بود. ولی نتیجه‌ی آن سازشی شد که ابعاد آن معین نبود. وجه اشتراک و افتراق مواضع گروه‌های سیاسی در آن روشن نبود و کسی نمی‌توانست مسئولیت اقدام‌های دولت را بپذیرد. تورم و افسار گسیختگی قیمت‌ها نتیجه تحریم‌های قابل پیش‌گیری، بستن راه مبادله‌های بین المللی وعدم گرایش به تجارت آزاد است. سه موضوعی که به دولت تحمیل شد. ولی، دولت چون به موقع موضع‌گیری نکرد آلان باید پاسخگو باشد. مقابله با کرونا صرفا توجه به بهداشت و درمان نیست. ابعاد اقتصادی کرونا که باعث تعطیلی تعداد زیادی از بنگاه ها شده و هم‌چنین بیکاری بیش از 3 میلیون شاغل که دوسوم آنان فاقد تامین اجتماعی و بیمه بیکاری هستند نیز باید در دستور کار دولت باشد. پیشنها من انتشار معادل ریالی 20 میلیارد دلار اوراق مشارکت عام توسط صندوق توسعه ملی به پشتوانه دارایی‌های آن است. پول مردم را گرفتند و رفتند در بیابان برای مردم خانه ساختند! افرادی که موجبتلف پول مردم شده اند اکنون باید پاسخگو باشند. با مسکن مهر مخالف بودم چون خلاف قانون اساسی، سیاست‌های شهرسازی، حق انتخاب مردم و اقتصاد رقابتی بود و بر زیان دراز مدت مردم بود و در مواردی حتی زیان کوتاه مدت آنان. چون مخالف بودم هیچ گاه هیچ پروژه مسکن مهری را افتتاح نکردم ولی گفتم چون دولت پیشین رسما تعهد کرده ما باید متعهد به تعهدات دولت باشیم. سرجمع بیش از دوسوم مسکن مهر و تاسیسات زیربنایی و روبنایی آن در زمان مسئولیت من انجام شد. بیش از یک میلیون از آن را من ساختم من اگر می خواستم کار غیر اخلاقی بکنم بلد بودم که موج سواری کنم و هر هفته دو پروژه مسکن مهر افتتاح کنم. لیکن چون نمی‌خواستم دروغ بگویم و با مردم صادق بودم. هم کار را انجام دادم و هم تبلیغ نکردم. حضرات مدعی یک هزارم این صداقت را به مردم نشان دهند. هنوز هم می‌گویم دولت نباید در ساخت و ساز دخالت کند. هر دخالت دولتی همراه با رانت و ناکارمدی اقتصادی است. و نتیجه آن فساد است. چه برسد به مسکن که مردم امکان تولید سالانه بیش از یک میلیون خانه را دارند. وظیفه دولت رفع موانع است. نه بساز بفروشی استعفایم از دولت به دلیل پافشاری بر روی مواضعم بود. من طرفدار سیستم بازار رقابتی و تعامل مثبت و سازنده با جهان بر اساس منافع ملی بودم و هستم و وقتی دیدم دولت نمی تواند این سیاست را اجرایی کند، وظیفه اخلاقی‌ام بود که از دولت جدا شوم و جدا شدم. همان روزی که آمریکا از برجام خارج شد در دولت گفتم که ما باید اعلام کنیم که تا آخر در برجام‌ هستیم. تردیدهای دولت آسیب‌های زیادی به اقتصاد زد. دولت تا حدی مرعوب گروه های فشار شد و در زمین آنان بازی کرد. و همین موجب از دست دادن سرمایه اجتماعی‌اش شد. بیش از هر زمان اقتصاد ایران وابسته به تحول‌های سیاسی بیرون مرزهاست. اگر ترامپ به قدرت برسد در پی کاربرد قدرت سخت و فشار حد اکثری است. بنابراین، سیاست ما باید به نحوی باشد که مانع هم‌نوایی سایر قدرت ها با او شود.