حقّ مال و ثروت در رساله حقوق امام سجاد علیه‌السلام (2) برنامه 19 آبان 1401
موضوع: حقّ مال و ثروت در رساله حقوق امام سجاد علیه‌السلام(3)
عناوين:
1- بزرگ‌ترین آیه قرآن درباره حقوق مالی
2- رعایت تقوا و عدالت در مسایل مالی
3- پرداخت حقوق دست‌اندرکاران ثبت اسناد مالی
4- معیشت به جای خود، عبادت به جای خود
5- نقش مصیبت در زندگی انسان‌های مختلف
6- بهره‌گیری از مال در راه خیر، در زمان حیات
7- رعایت اعتدال در انفاق و هزینه زندگی
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم، بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین بعدد ما أحاط به علمه، الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی
مهمان امام زین العابدین سر سفره‌ی ایشان هستیم، رساله‌ی حقوق ایشان را که بیش از پنجاه حق است، در هر جلسه‌ای یک حقّی را توضیح می‌دهیم. الآن حقّ مال است، رابطه‌ی ما با مال، با ثروت چه هست؟ به نظرم آمد یک آیه‌ای که مربوط به داد و ستد است، بزرگ‌ترین آیه‌ی قرآن است، در قرآن آیه‌ای به این بزرگی نیست، سوره‌ی بقره هست و آیه‌ی 282. آیه از اینجاست، شما تلویزیون نشان بدهید، آیه از اینجا شروع می‌شود، تا اینجا می‌آید، ما هیچ آیه‌ای نداریم که تمام صفحه را بگیرد، بزرگ‌ترین آیات قرآن است، مال چه چیزی هست؟ مال مسائل مالی است، اسناد تجاری، چک و سفته و. چه‌طور می‌گویند اسلام کارهایش فردی است؟ اگر اسلام مربوط به مسائل اجتماعی نیست، پس چرا بزرگ‌ترین آیه‌اش مال مسائل مالی و اقتصادی است؟ بزرگ‌ترین خطبه‌های نهج البلاغه نامه به مالک اشتر است، سیاسی است، قرآن ما بزرگ‌ترین آیه‌اش، آیه‌ی حقوقی است، نهج البلاغه‌ی ما بزرگ‌ترین آیه‌اش، آیه‌ی سیاسی است، آن وقت باز می‌گوییم دین از سیاست جداست. دین از سیاست جداست، یعنی چه؟ یعنی شما باید این ورقه را برداری، از قرآن حذف کنی، چون این‌که دین نیست که، داد و ستد چه جوری باشد.
من در تفسیر نور سی تا نکته برای این آیه آوردم، البتّه من طلبه‌ی ناچیزی هستم، اگر بزرگان دقّت کنند، نکات بیش‌تری درمی‌آورند. مثال ما با قرآن مَثَل عوام با نفت است، به عوام که می‌گویی نفت چه چیزی هست؟ می‌گوید همین که در چراغ است، اما دنیای علم، دنیای پتروشیمی از این صدها فرآورده درست می‌کند، یک نگاه ساده به این آیه می‌کنی، از این سی تا در این بیست و پنج، شش دقیقه‌ای که صحبت کنیم، چند تایش را بگویم، اگر قرآن هم نزدیک دستتان است، بگویید.
بزرگ‌ترین آیه‌ی قرآن، در سوره‌ی بقره، آیه‌ی 282 هست، سراغ قرآن برویم. بسم الله الرّحمن الرّحیم
1- بزرگ‌ترین آیه قرآن درباره حقوق مالی
- «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا إِذا تَدايَنْتُمْ بِدَيْنٍ إِلى أَجَلٍ مُسَمًّى فَاكْتُبُوهُ»، ای مؤمنین در داد و ستدها، همین که معامله نسیه هست، مدّتش معلوم باشد، مکتوب هم بنویسید، که چه کسی بستانکار است، چه کسی است، یعنی داد و ستدها باید نوشته بشود، ثبت بشود.
- خود «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا» درس دارد، یعنی یک چیزی را که می‌خواهی به کسی بگویی، محترمانه صدایش بزنی، نمی‌گوید «يا أَيُّهَا النَّاس» ، «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيامُ» (بقره/ 183)، «يا أَيُّهَا النَّاس» هم داریم.
- ای کسانی که ایمان آورده‌اید، «تَدايَنْتُمْ بِدَيْنٍ»، یعنی اگر دِیْن، بدهکارید، من به شما بدهکارم، شما به من بدهکارید، افرادی که، طلبکار و بستکانکار رابطه‌شان چگونه باشد، حقوق مالی است.
- می‌گوید «إِلى أَجَلٍ مُسَمًّى»، باید مدّتش معلوم باشد، آقا شما جنس نسیه می‌برید، یک ماهه، دو ماهه، چند ماهه؟ «أَجَلٍ مُسَمًّى»، یعنی تاریخ معلوم باشد.
- «فَاكْتُبُوهُ»، امر می‌کند، حتماً بنویسید...
همه توضیحات ...