چگونه از چرخه ی تناسخ خلاص شویم؟ راهکار بودا برای کارما

تناسخ چیست و چگونه میتوان چرخه ی تناسخ را شکست؟
بودا چطور کارما را نابود میکند؟
مفهوم کارما و تناسخ چیست و این ایده ها در عرفان شرق تا چه انداره درست هستند؟



چکیده ی آموزه های بودا اینه که ما بعد از مرگ، در کالبد دیگه ای متولد میشیم و به عنوان یک انسان جدید، پا به این جهان میذاریم.
بعد از مرگ اون کالبد جدید، باز هم در بدن دیگه ای به این جهان برمیگردیم و در این چرخه ی فرسوده کننده مدام و مدام تکرار میشیم …

بودا معتقده که ماهیت این چرخه چیزی نیست جز "رنج"!
در واقع هستی و بودن، در ذات خودش رنجه!
ما از وقتی که به دنیا میایم این رنج رو به شکل های مختلف متحمل میشیم.
ما در کودکی مدام برای رسیدن به خواسته هامون در حال حسرت کشیدن و تحمل سختی هستیم.

با افزایش سن، تحصیل و مشکلات جدید به اونها اضافه میشن
بعدها برای پیدا کردن شغل مناسب،
چالش های مالی و ازدواج ...
بچه دار شدن و تربیت فرزندان ... با موانع و سختی های بیشتر و بیشتری آشنا میشیم.
و نهایتاً حرکت به سمت پیری، و ضعف های جسمی و روحی گوناگون

در دیدگاه بودا؛ تمام اینها چیزی نیست جز رنج و عذاب.


زمانی که بیمار میشیم، مواقعی که غم و اندوهی رو در دل داریم، ناراحت و ناامیدیم ...
زمانی که در حسرت هستیم و مشکلات و فشارهای زندگی رو تحمل میکنیم؛
بودا معتقده که همیشه در حال رنج بردنیم ...
او میگه که ما اغلب در زندگی از چیزها و کسانی که دلخواهمون هستن دوریم و این دوری ها همون فرآیند رنج کشیدنه!
نه تنها دوری از اونچه که دلخواه ماست، بلکه حتی پیوند با اونچه که دلخواه ما نیست. این هم رنجه.

او بر این باوره که رسیدن به معشوق و هر اونچه که به او علاقمندیم هم، باعث دلبستگی میشه و این دلبستگی شروعی دیگه برای رنج کشیدن ماست.





از نظر بودا این چرخه های رنج، تا زمانی که به بیداری نرسیم، مدام تکرار و تکرار میشن.
ما در چرخه هایی از مرگ و زندگی های مکرر گیر افتادیم. چرخه هایی که بودا به اونها سمسارا Samsara   میگه و بر این باوره که برای شکستن این چرخه، باید آگاه و بیدار شد.


اما آگاه به چی؟
باید از چه چیزی بیدار شیم؟
بودا سعی میکنه که چه چیزی رو به ما بگه؟
آیا بودا اولین و تنها شخصیه که از این بیداری صحبت کرده؟




فصل دوم
نیروانا




واژه ی بودا هم به معنای شخص بیدار شده هست.
این واژه برای اولین بار به شاهزاده ای به نام سیدارتا اطلاق شد. کسی که از زندگی اشرافی خودش خسته شد و به دنبال یافتن پاسخی برای این زندگی، سالها رنج کشید و در نهایت به بیداری رسید.


در تحلیل رنجی که بودا از ا‌ون سخن میگه، لازمه که به آزمون «کارما» اشاره کنیم؛
همونطور که اکثر ما میدونیم، کارما ایده ای در عرفان های شرقیه و به معنای عمل و کارهاییه که فرد در زندگی انجام میده. چیزی مشابه اعمال دنیا که در ادیان ابراهیمی گفته شده.

اما باوری که در دین هندو و همینطور عرفان های شرقی در مورد کارما وجود داره، اینه که تمام اعمال ما در زندگی، چرخه هایی بر اساس کارما ایجاد میکنن.
چه بدی ها و ظلم هایی که در حق خودمون میکنیم یعنی استعدادهایی رو شکوفا نمیکنیم و از موهبت ها و امکانات به درستی استفاده نمیکنیم.
و چه بدی هایی که در حق انسان های دیگه میکنیم.

تمام اینها چرخه های کارمیک ایجاد میکنند و این چرخه ها، هم در زندگی حال و هم در تناسخ های بعدی ما تاثیر مستقیم دارند.



 به عبارت ساده تر، زندگی حال حاضری که داریم، برخاسته از کارهاییه که در زندگی های گذشته انجام دادیم.
این چرخه ی مکرر زندگی انسان رو بودا، «سمساره samsara» اسم گذاری میکنه.
سمسارا در زبان سانسکریت به معنای سرگردانیه و اصطلاحاً برای چرخه ی تناسخ هایی به کار میره که به نظر بودا، ما انسان ها در اونها سرگردان و حیران هستیم.



اما این سرگردانی تا به کی ادامه پیدا میکنه؟؟

بودا معتقده که تکرار شدن در این چرخه ها باعث خستگی و رنج همیشگی ما در زندگی میشه.
ما به عنوان موجوداتی که هنوز بیدار نشدن در این چرخه ها خسته و ضعیف میشیم و هر زندگی ما رو از زندگی قبل خسته تر میکنه.

او معتقده که پایانی برای این چرخه ها وجود نداره مگر اینکه ما هم بیدار بشیم و چرخه رو بشکنیم و به نیروانا Nirvana برسیم. تنها در این حالته که این رنج متوقف میشه و ما به رهایی همیشگی میرسیم.





اما نیروانا چیه؟
نیروانا نهایت سلوک بوداییه. یعنی انتهای راهی که بودا برای رهروان حقیقت تعریف میکنه.
رهایی از رنج هایی که انسان ها در چرخه ی تناسخ در حال تجربه ی اون هستن.


از نظر بودا، رسیدن به نیروانا یا همون حالت رهایی از چرخه، وقتی برای انسان بدست میاد که او سه آتش درون رو خاموش کرده باشه؛
حرص و طمع
تنفر
و نادانی ...!


او دلیل ماندن در چرخه رو تشنگی و دلبستگی انسان میدونه.
یعنی دلبستگی انسانه که باعث موندن در این چرخه ی رنج و دوباره متولد شدن او میشه.


طبق باور سیدارتا یا همون شخص بیدار شده که به او بودا میگفتن؛
اگه ما هنوز هم در حال زندگی کردن هستیم، یعنی هنوز بر حرص و طمع، نفرت و نادانی خودمون غلبه نکردیم.
هنوز کارماها و حساب هایی داریم که تسویه نشدن و هنوز با انسان ها، جهان و حتی خودمون کارهایی داریم که ناتمام موندن و خطاهایی که منتظرن جبران بشن.


طبق باور بودیسم، اگه به سمت پاک کردن و استهلاک کارماهای سابق خودمون حرکت نکنیم و برعکس در این زندگی با نادانی و ستم، دوباره کارماهای جدیدی برای خودمون ایجاد کنیم و به مردم، جهان و خودمون ظلم کنیم؛


بودا در این باره اینطور میگه :
«ای رهروان ! آغاز سرگردانی موجودات، از ابتدا و ازلی است. موجوداتی که در نادانی غوطه ورند و به علت عطش شدیدشان، موجوداتی پریشان و سرگردانند.»

#greendot #مستند #گرین_دات #بودا #تناسخ #کارما #عرفان #دین #آخرالزمان