نخستین فیلم‌برداری تاریخ ایران، دوره قاجار

abbas Pouralamdari    عباس پورعلمداری
abbas Pouralamdari عباس پورعلمداری
مستند نخستین فیلمبرداری تاریخ ایران در دوره قاجارمیرزا ابراهیم‌خان عکاس‌باشی (زاده مرداد ۱۲۵۳ – درگذشته ۱۹ اسفند ۱۲۹۴) ن ...
مستند نخستین فیلمبرداری تاریخ ایران در دوره قاجار

میرزا ابراهیم‌خان عکاس‌باشی (زاده مرداد ۱۲۵۳ – درگذشته ۱۹ اسفند ۱۲۹۴) نخستین فیلم‌بردار ایرانی بود. او پسر میرزا احمد صنیع‌السلطنه نقاش بهائی دربار ناصرالدین‌شاه بود. به دلیل اینکه در آن زمان علمای اسلام نسبت به عکاسی به دلیل تصویرگرایی آن نظر مثبتی نداشتند این پیشه معمولا در اختیار اقلیتهای دینی بود. دربارهٔ صنیع‌السلطنه روایت شده که بدون اجازهٔ ناصرالدین‌شاه با دوست‌محمد خان معیرالممالک به اروپا سفر کرد و شاه به هر دو غضب کرد. معیرالممالک بازگشت؛ ولی صنیع‌السلطنه حدود ۱۰ سال در اروپا ماند و پسرش میرزا ابراهیم‌خان از ۱۴سالگی در پاریس به تحصیل عکاسی، گراوورسازی و عکاسی روی چینی پرداخت. زمانی که ناصرالدین‌شاه به پدرش رخصت بازگشت به ایران را داد، او نیز همراه پدر به تهران آمد.

ابراهیم خان بعدها از طرف عبدالبهاء "مصور رحمانی" (تصویرگرای الهی) نام گرفت. او سمت عکاس دربار را تا زمان مظفرالدین شاه حفظ نمود.

مظفرالدین شاه در آبان ماه ۱۲۷۷ ، به میرزا ابراهیم خان، لقب عکاسباشی را داد و خواهر همسرش ، زیور السلطان طلعت السلطنه را نیز به ازدواج او درآورد. حاصل این ازدواج، چهار دختر و یک پسر شد.
پس از فوت مظفرالدین شاه و آغاز سلطنت محمد علی شاه، یکی از شاگردان پدر ابراهیم خان به نام عبدالله میرزا قاجار، جانشین ابراهیم خان عکاس باشی شد و از آن به بعد ابراهیم خان در ولد آباد کرج و سپس در قزوین، املاک ساعد الدوله را اجاره کرد و به کشاورزی و زراعت مشغول شد. در طی این سالها او به امور چاپی نیز می پرداخت.
میرزا ابراهیم‌خان عکاس‌باشی، سازنده اولین فیلم مستند ایران، در سال ۱۲۹۴ و در سن 41 سالگی، در قهوه خانه ای در چابکسر دچار سکته قلبی شد و درگذشت.
فیلمهای ابراهیم خان عکاس باشی :
میرزا ابراهیم خان نخستین فیلم خود را در اوستاند بلژیک از مراسم جشن گل ها فیلمبرداری کرد و سپس همراه با شاه به ایران بازگشت.
تصاویر بعدی او از ورود و خروج افراد به قصر است.
طولانی ترین پلان فیلم او نیز مربوط به نمایش دلقکهای قصر در حضور شاه است.
شروع نمایش فیلم از همان روزهای نخست بازگشت مظفرالدین شاه ، لااقل در دربار و بعد رفته رفته نزد بزرگان و اشراف، به هنگام میهمانی های عروسی و ختنه سوران آغاز شد. نمایش فیلم در هر دفعه، غالباً دوبار و جداگانه – یکبار برای مردها و یکبار برای زن ها صورت می گرفت.
تصاویر ایجاد شده توسط ابراهیم خان عکاسباشی، در دهه 70 هجری شمسی، در یکی از کاخهای سلطنتی پیدا شد و با همت کامران شیردل و اکبر عالمی، این تصاویر تاریخی که بر اثر گذشت زمان به شدت آسیب دیده بودند، در کشور فرانسه ترمیم و احیا شدند.
دوربین ابراهیم خان عکاسباشی :
دوربینی که میرزا ابراهیم خان با آن در دربار فیلمبرداری می کرد ، دوربین مدل « گومون » بود. سال ۱۲۸۰ «هنری ساوج لندر» ، جهانگرد انگلیسی، در بازدید از قصر گلستان، این دوربین را مشاهده کرده است.
میرزا ابراهیم خان، سال ۱۲۷۹ در سفر نخست مظفرالدین شاه، به شهر کنترکس ویل فرانسه، همسفر او بود و دستور تهیه دوربین را از او دریافت کرد و از طریق پدرش که در پاریس به سر می برد ، ترتیب خرید آن را داد.
دیگر فعالیتهای میرزا ابراهیم خان :
« برادر مکرما
بندگان اعلیحضرت اقدس همایون شاهنشاهی ارواحنا له الفدا میفرمایند که صبح زود اسباب سینموفتوگراف را برداشته و در سبزه میدان از تمام دستجات قمه زنها و سایرین عکس بیاندازید»
نامه ای از شخص شاه از قصر دوشان تپه خطاب به میرزا ابراهیم خان :
« عکاسباشی، فردا صبح دوربین سینموفتوگراف را با دو سه رولو زود بیار که عکس شیر ها را بگیریم »
نوشته های مظفرالدین شاه درباره ابراهیم خان عکاس باشی :
- مظفرالدین شاه، در اولین سفر خود به اروپا، در سفرنامه خود، اینگونه می نویسد :
«امروز عید گل است و ما را دعوت به تماشا كردند، بسیار عید با تماشایی بود، تمام كالسكه‌ها را با گل مزین كرده و توی كالسكه‌ها و چرخ‌ها را پر از گل كرده بودند كه كالسكه‌ها پیدا نبود و خانم‌ها سوار كالسكه‌ها شده و با دسته‌های گل در جلو ما عبور كردند و عكاس‌باشی هم مشغول سینما توگراف اندازی بود»

- مظفرالدین شاه، در دومین سفر خود به اروپا، در سفرنامه خود، اینگونه می نویسد :
«عكاس‌باشی را هم به جهت عكس جدید الاختراع كه در آلمان بود، گفتیم بماند و یاد بگیرد) و در جای دیگر می‌‌نویسد: عكاس‌باشی هم سینما توگراف آورده بود، یك ساعتی هم او را تماشا كردیم.
پس از ابراهیم خان، دوربین مستندسازی ایران را، خان بابا معتضدی به دست گرفت.

نبودی ...
باران آمد
هر چه بود
به رودخانه برد...
#ستار_پورعلمداری

The first documentary on the history of Iran during the Qajar period

Mirza Ebrahim Khan, a photographer (born August 1253 - died March 19, 1294) was the first Iranian cinematographer. He was the son of Mirza Ahmad Sani al-Sultaneh, a Baha'i painter at the court of Naseruddin Shah. Because at that time Islamic scholars did not have a positive opinion about photography due to its image orientation, this profession was usually in the possession of religious minorities. It is narrated about Sani al-Sultaneh that he traveled to Europe with Dost Muhammad Khan Muir al-Mamalek without the permission of Naser al-Din Shah, and the Shah was angry with both of them. Muir al-Mamalek returned; But Sani al-Sultaneh stayed in Europe for about 10 years and his son Mirza Ibrahim Khan studied photography, engraving and photography on china from the age of 14 in Paris. When Naser al-Din Shah gave his father permission to return to Iran, he also came to Tehran with his father.

You were not ...
it rained
whatever it was
took to the river...
#Sattar_PouAlamdari

همه توضیحات ...