(آیا میدانستید ؟ (دانستنی هایی درباره آناهیتا یا الهه آب

2,013 بازدید
بیشتر
دانستنیها
دانستنیها
Anahita /ɑːnəˈhiːtə/ is the Old Persian form of the name of an Iranian goddess and appears in complete and earlier form as Aredv ...
Anahita /ɑːnəˈhiːtə/ is the Old Persian form of the name of an Iranian goddess and appears in complete and earlier form as Aredvi Sura Anahita (Arədvī Sūrā Anāhitā), the Avestan name of an Indo-Iranian cosmological figure venerated as the divinity of "the Waters" (Aban) and hence associated with fertility, healing and wisdom. There is also a temple named Anahita in Iran. Aredvi Sura Anahita is Ardwisur Anahid or Nahid in Middle and Modern Persian, and Anahit in Armenian. An iconic shrine cult of Aredvi Sura Anahita was – together with other shrine cults – "introduced apparently in the 4th century BCE and lasted until it was suppressed in the wake of an iconoclastic movement under the Sassanids."

The Greek and Roman historians of classical antiquity refer to her either as Anaïtis or identified her with one of the divinities from their own pantheons. 270 Anahita, a silicaceous S-type asteroid, is named after her. Based on the development of her cult, she was described as a syncretistic goddess, who was composed of two independent elements. The first is a manifestation of the Indo-Iranian idea of the Heavenly River who provides the waters to the rivers and streams flowing in the earth while the second is that of a goddess of uncertain origin, though maintaining her own unique characteristics, who became associated with the cult of the ancient Mesopotamian goddess Inanna-Ishtar. According to one theory, this arose partly from a desire to make Anahita part of Zoroastrianism following the diffusion of her cult from the extreme northwest into the rest of Persia.

آناهیتا، ناهید یا اَردَویسور آناهیتا ، یکی از ایزدبانوان ایرانی-آریایی است. آناهیتا الهه‌ای است که در یشت پنجم اوستا پرستیده و توصیف شده‌است؛ او توسط اهورامزدا و زرتشت ستایش می‌شود و دارای ارزش و اعتبار بسیاری است. آناهیتا هدایت و نگهبانی تمام آب‌های جهان را به عهده دارد. به خاطر قدرت بسیاری که ناهید داشت، فره زرتشت به او سپرده شد تا از آن محافظت کند. اَردَویسور آناهیتا از چند بخش مجزا تشکیل شده‌است، اردوی (Arədvī) نام یک رود است که در اوستا ذکر شده‌است. سور (Sūrā) جزء دوم نام اوست که به معنی قوی، توانا و قادر است، فرشتهٔ آب با گردونهٔ خود که از چهار اسب باران، ابر، تگرگ و باد تشکیل شده به نبرد با دشمنان خود می‌رود و آن‌ها را شکست می‌دهد. جزء آخر نام او، آناهیتا است که به معنای بی‌آلایش و پاک است؛ ناهید الهه‌ای است که نطفهٔ مردان و مشیمه (رحم) زنان را پاک می‌کند.

او به صورتی در اوستا توصیف شده که گمان می‌شود مجسمه‌های موجود در معابد او را توصیف کرده‌اند. آناهیتا بانویی «زیبا، شکوهمند، خوش‌اندام، فره‌مند، کمربند بر میان بسته، دارای موزه‌هایی که تا قوزک پایش با بندهای زرین، همه آراسته، درخشان و با بالاپوشی پوشیده، آراسته، پرچین و زرین، سپید بازو، آراسته به زیورهای زیبا از جمله گوشواره‌های چهار گوش زرین و گردنبند پَنام زرین، گردن زیبا و مقدس، تاج زرین هشت پر بر سر، آراسته به گوهرهایی همچون ستارگان درخشان، روشنایی دارای همه گونه آسانی، آراسته به صد ستارهٔ زرین هشت پاره، گردونه شکل، آراسته با نوارها، زیبا، دارای پنبری برجسته، نیکو ساخته، پوشانده در جامه‌هایی ببرین» توصیف شده‌است.

آناهیتا بانویی نبود که تنها متعلق به داخل مرزهای ایران باشد؛ او ورای مرزها پرستندگانی داشت که برایش قربانی می‌کردند، نام او را برای شهرهایشان انتخاب می‌کردند و معابدی برای او می‌ساختند. مردم ارمنستان آناهیتا را «بانوی پرشکوه، مادر همهٔ دانش‌ها، دختر اورمزد بزرگ و نیرومند» می‌دانستند و برای او احترام ویژه‌ای قائل بودند، هرچند آیین ناهید پرستی پس از رسیدن به دیگر کشورها از جمله بابل بسیار تغییر کرد، تاحدی که قابل تشخیص از آیین اصلی نبود. او را همپایهٔ سرسوتی، بانوی دارندهٔ آب و ایشتار که خدای جنگ، زیبایی، عشق، حاصل‌خیزی خاک و… بود، می‌دانستند. بااینکه این الهه شباهت‌های درخوری با ناهید داشت، اما زنایی که در معبد او صورت می‌گرفت، جزء آیین ناهید نبود. آناهیتا بانویی بود که در تمام تاریخ خود باکره ماند و همیشه دوستدار حیا و شرم بود. الهه‌ای دیگر که همپایهٔ آناهیتا شناخته شده آفرودیته است، این بانو طی نبردهایی که ایرانیان با رومیان و یونانیان داشتند با ناهید مقایسه شد. این الهه از دو جلوه پایبندی به شرم و حیا و فحشا و عشق‌بازی قابل بررسی است و به دلیل مورد دوم بازهم نمی‌توان او را قابل مقایسه با آناهیتا دانست.

آناهیتا از دوران اساطیری مورد پرستش مردم بوده و همواره قربانیانی به او اهدا می‌کردند، اما اینکه این افراد به درخواست خود برسند تنها منوط به قربانی نبود، بلکه می‌بایست آن‌ها انسان‌های پاک‌سرشتی هم باشند. در طول تاریخ افرادی همچون جم، گشتاسب، فریدون، جمشید، کیکاووس و… برای او قربانی کرده‌اند. ناهید در دورهٔ هخامنشی خصوصاً دورهٔ اردشیر دوم بسیار بالا رفت و مظهر سه نیروی روحانی، ارتش‌داری و تولید شد. در این دروهٔ اردشیر معابدی برای او در شهرهای همدان، شوش و … ساخت. ناهید در دوران سلوکی و اشکانی هم همچنان دارای اعتبار بود. شاهان ساسانی، همچون اردشیر، شاپور اول، نرسی و خسرو دوم به ناهید بسیار احترام گذاشتند و نقش‌های مختلفی از او به همراه خود در کتیبه‌ها و سکه‌ها حک کردند. آناهیتا در بیشاپور، کنگاور، شوش، هگمتانه، اصطخر، آذربایجان و… معبد دارد.

#آیا-میدانستید
#دانستنیها
#دانستنی_ها

همه توضیحات ...