میراث فکر داریوش شایگان چه بود؟

Sharghdaily | شرق
Sharghdaily | شرق
گفت‌وگوی احمد غلامی با حسین مصباحیان و احسان شریعتی درباره میراث فکری داریوش شایگانايدئولوژي عليه ايدئولوژيحسین مصبا ...
گفت‌وگوی احمد غلامی با حسین مصباحیان و احسان شریعتی درباره میراث فکری داریوش شایگان
ايدئولوژي عليه ايدئولوژي

حسین مصباحیان: امتناع فكر يا امكان تأسيس
احسان شریعتی: شايگان، متفكري هويت‌انديش

به مناسبت زادروز زنده‌یاد داریوش شایگان در چهارم بهمن ‌ماه، در برنامه «برخورد» اين هفته، نشستی در نقد و بررسی میراث فکری این متفکر برگزار كرده‌ايم و با دکتر حسین مصباحیان و دکتر احسان شریعتی به گفت‌وگو نشسته‌ایم. دكتر مصباحيان در تفكر شايگان، نوعي «تاريخيت» يا تقديرباوري را رديابي مي‌كند كه بي‌ارتباط با هايدگر نيست. اينكه ما به تعبير داريوش شايگان در «تعطیلات تاریخ» به سر مي‌برم و چون در ساختن تاريخ دستي نداشتيم پس در تبعات آن نيز نقش نداريم. مصباحيان اين توصيف را دقيق مي‌داند اما معتقد است در مقام توصيه جاي سؤال دارد و موجب مي‌شود بحث بيشتر حول محورِ شرايط امتناع تفكر بگردد تا شرايط امكان تأسيس تفكر. و بدتر آنكه، از ماندن در وضعيت تعطيلات تاريخ و امتناع تفكر، نوعی وانهادگی، يا تسلیم و تفویض بیرون می‌آید. مصباحيان بر اين باور است كه دعوای اساسی در حوزۀ متفکر شرایط امکان تفكر و متفکر شرایط امتناع تفكر است و مي‌گويد: «اگر درباره‌ شرایط امکان صحبت کنیم، ممکن است از آن یوتوپیا هم دربیاید، یعنی ممکن گردانیدن امر ناممکن و این چیز بدی نیست. به قول پل ریکور جامعۀ بدون یوتوپیا یک جامعه مُرده است. انسانِ بدون یوتوپیا هم همین‌طور. ما در فلسفه معاصر به این فرایند می‌گوییم ممکن گردانیدنِ امر ناممکن. تاریخ فلسفه چیزی غیر از این نبوده است.»

همه توضیحات ...