رومر Romer و اندازه گیری سرعت نور

hamneshine bahar
hamneshine bahar
اجسامی که دور از یکدیگر قرار دارند علاوه بر بُعد فضا در بُعد زمان نیز با هم فاصله دارند. حتی منظره‌ای که از ماه می‌بینیم تاریخ گ ...
اجسامی که دور از یکدیگر قرار دارند علاوه بر بُعد فضا در بُعد زمان نیز با هم فاصله دارند. حتی منظره‌ای که از ماه می‌بینیم تاریخ گذشته است؛ یعنی از ماه، نه آن چه را که اکنون هست بلکه، آن چه را که ۲۸/ ۱ ثانیه پیش بوده‌، می‌بینیم. در ژرفای فضا تأخیر در انتقال نور اهمیت می‌یابد.
...
هر زیبایی که به چشم ما می‌آید از پرتو نور و روشنایی است وگرنه در تاریکی، زیبایی مفهومی ندارد. اگر نور نبود رابطه ما با جهان و هرچه در آن است قطع می‌شد. نور و رنگ را از نگارگری و معماری یا زیبایی‌های طبیعت، چون فصل بهار و برگ خزان و سپیدی برف و آسمان آبی بگیریم چه چیز می‌ماند جز سیاهی و ظلمت؟
تابلوهای نقاشی ال گرکو، ون گوگ، پیکاسو، رامبرانت...، سالوادور دالی، کلود مونه، گوستاو کلیمت‏، لئوناردو داوینچی و فرانسیسکو گویا و کمال الملک، بدون رنگ و نور، جلوه و معنا ندارند.
«حکمت»ی که امثال سهروردی و نجم الدین کبری بنیاد نهادند مبتنی بر نور بود. هیچ شاعر و نویسنده و هنرمندی نیست که از نور نگفته و آن را به تصویر نکشیده باشد. هیچ زندانی سیاسی نیست که رهایی از خفقان و رسیدن به نور در رؤیاهای او نباشد. در همه جای دنیا از گذشته‌های دور تا همین امروز فرهنگ‌ورزان و آزادیخواهان در برابر استبداد و ظلمت شبانه، گل صبح و نور و روشنی را برجسته کرده‌ و ندا درداده‌اند از درون شب تار می‌شکوفد گل صبح.
پرومته نور را از آسمان به زمین آورد. از هومر و دانته و گوته تا ولتر و شکسپیر و تولستوی، از خورخه لوئیس بورخس و پاپلو نرودا و توماس بورخه تا گابریل گارسیا مارکز و محمود درویش و کازانتزاکیس و تاگور...همه در پی نور بوده‌اند.
رّد پای نور در اشعار مولوی، حافظ، سعدی، شاملو، مهدی اخوان ثالث، همچنین فریدون مشیری، هوشنگ ابتهاج، سهراب سپهری، میم آزرم(نعمت میرزازاده)، اسماعیل یغمایی و...دیگران پیداست.
کی ببینی سرخ و سبز و فور را
تا نبینی پیش ازین سه نور را
پس به ضد نور دانستی تو نور
ضد ضد را می‌نماید در صدور
...
خنده نور است کز رخ شاداب
می‌تراود چو ماهتاب از آب
نور خود چیست ؟ خنده‌ی هستی
خنده ای از نشاط سرمستی
نور در هفت پرده پیچیده ست
تا درین آبگینه گردیده ست
رنگ پیراهن است سرخ و سپید
جان نور برهنه نتوان دید
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۳۴۰ سال پیش در چنین روزهایی این خبر مهم بر سر زبان‌ها افتاد که سرعت نور بی حد و حساب نبوده و قابل اندازه‌گیری است...
در سده هفدهم میلادی که مصادف با پایان کار صفویان و به قدرت‌رسیدن افشاریان در ایران بود، با نقطه عطفی در تاریخ علم روبرو می‌شویم و آن اندازه‌گیری سرعت نور توسط «اوله رومر» اخترشناس دانمارکی است. رومر نشان داد سرعت نور قابل اندازه‌گیری است. پیش از او همه چنین نظری نداشتند...
مقاله مربوط به این بحث:
http://www.hamneshinbahar.net/article...

فایل صوتی
http://www.hamneshinbahar.net/mp3file...

سایت همنشین بهار
http://www.hamneshinbahar.net

همه توضیحات ...